Geophysical Research Letters’da yayımlanan yeni bir araştırmaya göre insanlar, yer altından su pompalayıp başka bölgelere taşıyarak o kadar büyük bir su kütlesini kaydırdı ki, Dünya yalnızca 1993 ile 2010 yılları arasında yaklaşık 80 santimetre doğuya eğildi.
Araştırma, suyun yeniden dağılımının Dünya’nın dönüş yönü üzerinde önemli bir etkisi olduğunu ortay koyuyor. Önceki tahminler, insanların aynı dönemde deniz seviyesinin 6 milimetreden fazla yükselmesine eş değer olan 2.150 gigaton yer altı suyu pompaladığını ileri sürmüştü ancak bu tahmini doğrulamak zor olmuştu.
Suyun Dünya üzerindeki dağılımı, dönüşü değiştirerek kütle dağılımını etkiliyor. Araştırmacılar, Dünya’nın dönüş yönü ve su hareketinin kaymasındaki değişiklikleri modellediler. Modele 2.150 gigaton yer altı suyu yeniden dağılımının dahil edilmesinin gözlemlenen kutup kaymasıyla eşleştiğini keşfettiler. Pompalanan su eklenmeden önce model, 78,5 santimetre gerideydi.
Bulgular, yer altı suyunun pompalanmasının Dünya’nın dönüş değişikliklerine önemli etkisi olduğunu vurguluyor. Araştırma, özellikle Kuzey Amerika’nın batısı ve Hindistan’ın kuzeybatısı gibi hassas bölgelerde yer altı sularının tükenme oranlarının ele alınması gerektiğinin altını çiziyor. Yer altı suyunun korunması için yıllarca sürekli çaba harcanması gerekiyor.
Dünya’nın dönüş yönündeki değişiklikler, mevsimleri hemen etkilemezken uzun vadeli iklimsel etkileri olabilir. Araştırmacılar, 19. yüzyılın sonlarına ait tarihsel kutup hareketi verilerinin geçen yüzyıl boyunca kıtasal su depolama değişikliklerini ve iklim ısınmasından kaynaklanan potansiyel hidrolojik rejim değişikliklerini anlamak için incelenebileceğini öne sürüyor.
Bu çalışma, insan faaliyetlerinin Dünya’nın dönme dinamikleri üzerindeki etkisine dair değerli bilgiler sağlıyor. Ayrıca gelecekteki sonuçları hafifletmek için sürdürülebilir yer altı suyu yönetiminin önemini vurguluyor.
Derleyen: Merve Nur Sözen
