- Koulrofobi, palyaçolara karşı duyulan korkunun yaygın bir biçimi olup çeşitli kültürlerde birçok bireyi etkiliyor.
- Araştırmalar, palyaçoların makyajlarının duygusal sinyalleri gizlemesi nedeniyle belirsizlik yaratarak korku hissi oluşturduğunu ortaya koydu.
- Medyada yer alan olumsuz palyaço temsilleri, bu korkunun gelişiminde önemli bir etken olarak belirlendi.
Koulrofobi, yani palyaço korkusu, çeşitli kültürlerde birçok bireyi etkileyen bir durum ancak kökenleri sınırlı odaklanmış araştırmalar nedeniyle tam olarak anlaşılamıyor. Son araştırmalar, bu korkunun yetişkinler arasındaki yaygınlığını ve şiddetini ve psikolojik temellerini keşfetmeyi amaçladı. 18 ile 77 yaşları arasındaki 987 katılımcının yer aldığı uluslararası bir örneklem üzerinde uygulanan Korku Palyaço Anketi, katılımcıların %53,5’inin palyaçolarla ilgili bir korku seviyesini bildirdiğini ve %5’inin ise aşırı korku hissettiğini ortaya koydu.
Bulgular, Stephen King’in O adlı eserinden Pennywise gibi popüler palyaço tasvirlerinin bu korkuyu önemli ölçüde etkilediğini gösteriyor. İlginç bir şekilde, Ronald McDonald gibi zararsız palyaçolar bile korkuya neden olabiliyor. Bu da palyaçoların görünüşleriyle ilgili daha derin, belki de doğuştan gelen bir rahatsızlık olduğunu ima ediyor.
Araştırma, koulrofobinin temel faktörlerinden birinin, gerçek yüz ifadelerini gizleyen ağır makyaj nedeniyle duygusal sinyalleri algılayamamak olduğunu belirtti. Bu görünmezlik durumu, bir palyaçonun niyetleri hakkında belirsizlik yaratarak insanları huzursuz hale getiriyor.
Daha fazla analiz, kadınların koulrofobi bildiriminde erkeklere kıyasla daha yüksek bir yaygınlığa sahip olduğunu ve bu korkunun genellikle yaşla birlikte azaldığını gösterdi. Bu durum diğer fobilerle gözlemlenen eğilimlerle örtüşüyor. Daha derinlemesine incelemek için bu korkunun nedenlerine yönelik sekiz potansiyel açıklama sunan bir takip anketi yapıldı. Bu açıklamalar arasında palyaço makyajının rahatsız edici doğası, abartılı yüz özellikleri, öngörülemez davranışlar ve olumsuz kültürel temsiller bulunuyor. Dikkat çekici bir şekilde, en az kabul edilen açıklama, palyaçolarla kişisel deneyimler. Bu durum, kültürel ve psikolojik faktörlerin daha önemli bir rol oynadığını gösteriyor.
Bulgular, medya üzerindeki olumsuz temsillerin, palyaçolarla doğrudan karşılaşmalardan daha fazla koulrofobi geliştirmede etkili olduğunu ortaya koyuyor. Bu devam eden araştırma, palyaço makyajı ile korku tepkileri arasındaki ilişkiyi netleştirmeyi amaçlıyor ve hayvan tasarımları gibi diğer yüz boyama türlerinde benzer tepkilerin olup olmadığını sorguluyor
Derleyen: Eliz Canyurt