- Amerika Birleşik Devletleri, ilk kez bir şirkete Dünya yörüngesinde “uzay çöpü bıraktığı için” 150.000 dolar değerinde para cezası verdi.
- Şirket, normalde Dünya yörüngesinden 300 kilometre uzağa taşınması gereken uzay çöpünün sorumluluğunu kabul etti.
ABD Federal İletişim Komisyonu (FCC), eski bir uydu yüzünden Dish Network’e 150.000 dolar para cezası verdi. Uydu sebebiyle ceza verilmesinin sebebi ise bu eski uydunun artık bir “uzay çöpü” hâline gelmesi.
Dünya’nın yörüngesinde bulunan, çarpışma riski taşıyan ve kullanılmayan parçalar uzay çöpü (veya uzay enkazı) olarak kabul edilir. Genelde bu çöpler, eski uydular ve uzay araçlarının parçaları gibi şeylerden oluşur.
Dish Network şirketi, uzayı kirleten ve tehlikeye atan EchoStar-7 isimli uydusu üzerindeki sorumluluğunu kabul etti ve FCC ile bir “uyum planı” üzerinde anlaşmaya vardı.
FCC, Dish Network’ün uydusunun mevcut yükseklikte Dünya’nın etrafında dönen diğer uydular için potansiyel bir risk oluşturduğunu söyledi.
Uzay çöpü oluşturmamak mümkün mü?
Kesinlikle evet. Her ne kadar bir uydu veya bir araç Dünya yörüngesine fırlatılsa da görevi bittikten sonra Dünya yörüngesinden uzaklaştırmak ve yörüngeyi kirletmemek mümkün ve şirketler tarafından yapılması gerekir.
Dish Network’ün bu eski uyduyu Dünya’dan 300 kilometre uzağa taşıması gerekiyordu ancak 2022’de ömrünün sonunda, yakıt kaybettikten sonra yalnızca 122 kilometre hareket ettirebildi.
Dünya yörüngesi her gün daha da kirleniyor
NASA’ya göre uzunluğu 10 cm’yi aşan 25.000’den fazla uzay çöpü var. İlk uydu olan 1957’den bu yana 10.000’den fazla uydunun uzaya fırlatıldığı tahmin ediliyor ve bunların yarıdan fazlası şu anda kullanım dışı.
NASA patronu Bill Nelson, geçtiğimiz aylarda uzay çöplerinin “büyük bir sorun” olduğunu, bunun da Uluslararası Uzay İstasyonu’nun uçuşan enkazların önünden kaldırılması gerektiği anlamına geldiğini söyledi.
İnsanlık, varoluşundan bu yana dünyanın ulaşabildiği her köşesini kirletti. Atmosferin incelmesine, canlı türlerinin yok olmasına, niteliksiz besinlerin yetişmesine ve son derece sağlıksız yaşam koşulları oluşmasına sebep olduk. Ulaştığımız her köşeyi kirlettiğimiz gibi maalesef yenice ulaşmaya başladığımız uzayı da kirletiyoruz.
Derleyen: Ömer Kağan Selen
