Marvel bir zamanlar süper kahraman filmlerinin bir numaralı adıydı. Guardians of the Galaxy gibi tuhaf bir yapımdan bile iyi sonuçlar alabilen Marvel, temellerini attığı her hikâyeyi on yıl boyunca izleyicilere ustalıkla pazarladı. Marvel hayranları Avengers Endgame sonrasında çıkan, birbiriyle o kadar da alakalı olmayan, gerekli gereksiz birçok dizi ve filmi bile merakla izledi. Film devi için her şey yolunda gidiyor gibi görünüyordu. Ta ki 2023 yılına kadar…
2023’te gişede resmen patlayan ilk Marvel filmini gördük. Bunun yanı sıra perde arkasında, mahkeme salonlarında ve beyaz perdeye yansıyan yapımlarda Marvel’la ilgili birçok soruna tanık olduk. Ne oldu? Neden böyle oldu? Gelin Marvel için berbat geçen 2023 yılına şöyle bir göz atalım.
Marvel için görece iyi bir başlangıç
Marvel, 2023 yılına çok da kötü başlamadı. Önceki yıldan kalan, tam olarak tutulmayan ama She-Hulk dışında yerin dibine de gömülmeyen Moon Knight, Ms. Marvel ve She-Hulk üçlüsü ile yıl açıldı. Yılın başında çıkan ikinci Doctor Strange filmi Multiverse of Madness, sinemalarda başarı yakaladı. Thor Love and Thunder, Christian Bale’in oyunculuğu dışında pek beğenilmese de bunu takiben çıkan Wakanda Forever büyük gişe yaptı.
Marvel için yılın devamı fena gözükmüyordu. Avengers Endgame ertesi en çok beklenen filmlerden birisi olan Guardians of the Galaxy Vol. 3 de dahil üç yeni dizi ve üç yeni film yoldaydı. Ancak Marvel’ın geleceğinde ufak bir siyah nokta vardı. Guardians of the Galaxy film serisinin yazarı ve yönetmeni James Gunn, DC Stüdyolarını yönetmek üzere Marvel’dan ayrılıyordu. James Gunn’ın ayrılışı Marvel’ı doğrudan etkilemese de Marvel için yılın gidişatını belirledi.
Karınca adamın kararınca başarısı
Sonradan Ant-Man and the Wasp ismi verilen Ant-Man film serisinin üçüncü filmi Quantumania şubat ayında gösterime girdi. Quantumania, Marvel’ın beşinci aşamasının (İngilizcede Phase Five) ilk filmiydi. Nihayetinde Avengers benzeri bir ekip filmiyle sonuçlanacak olan beşinci aşamanın ilk filmi olan Quantumania aslında iyi bir açılış yaptı. Ancak kötü görsel efektleri ve hikayesi ile eleştirilen film, eleştiri sitesi Rotten Tomatoes‘da Marvel yapımları arasında en dibe yerleşti. Ne eleştirmenler ne de izleyiciler tarafından beğenilen Quantumania, önceki Ant-Man filmlerinden daha az hasılat elde etti. Takdir edersiniz ki bu, bir Marvel filmi için çok da beklenen bir durum değil.
Quantumania, yeni Thanos olması beklenen kötü adam Kang rolündeki Jonathan Majors’ın ilk başrolü olması açısından da önemli bir filmdi. Daha önce Loki dizisinde görünen Kang, Marvel’ın planlarına göre önce birçok yapımda yer alacak ve yeni çıkacak Yenilmezler filminin kötü adamı olacaktı. Ama Quantumania’nın getirdiği hayal kırıklığının ardından Marvel’da işler iyiye gitmedi. Marvel Sinema Evreni’ne (MCU) denge getirmesi beklenen Jonathan Majors, eski kız arkadaşına saldırı suçlamalarından tutuklandı.
Marvel, 2023’e kötü bir başlangıç yaptıktan sonra Mayıs ayı başlarında toparlanır gibi oldu. Bir James Gunn filmi olan Guardians of the Galaxy Vol. 3 vizyona girdi ve Marvel’ı gururlandırdı. Ancak Guardians of the Galaxy Vol. 3, Marvel için yokuş aşağı giden bir yolda kısa bir düzlük olmaktan öteye geçemedi.
Kurak yaz
Guardians of the Galaxy Vol. 3 gişe yaptığı sırada, Amerika’da dizi ve film yazarlarını temsil eden Writer’s Guild of America (WGA) greve gitti. Grev, Marvel projelerinde gecikmelere sebep oldu. Yazım aşamasında olan Blade gibi filmlerin çekimlerine ara verildi. Çekimlerine başlanacak yapımlar, çekimlere yardımcı olacak yazar bulunamadığı için duraklatılmak zorunda kaldı. Temmuz ayında oyuncular da yazarların grevine katılınca Deadpool 3 gibi çekim aşamasında olan filmler bile durmak zorunda kaldı.
Durdurulan yapımların ötesinde Marvel’ın grevler nedeniyle Comic-Con’a katılamayacağını açıklaması da işin tuzu biberi oldu. Bunlara ek olarak Marvel stüdyolarının başı olan Kevin Feige’nin patronu ve Disney CEO’su Bob Iger, grevlere karşı sert tepki gösterdi. Star Wars ve klasik çizgi film uyarlamaları zaten eleştirilen Disney, Bob Iger’ın bu açıklamalarının ardından iyice antipati kazandı. Fakat Bob Iger bir iddiasında haklıydı: Marvel çok fazla içerik yayımlıyordu.
Secret Invasion ve tutulmayan sözler
2023’ün ilk yarısı biterken Marvel’ın kredisi de bitiyor gibi görünüyordu. Guardians of the Galaxy Vol. 3 dışında beğenilen hiçbir yapım ortaya koyamayan Marvel’ın bir çıkışa ihtiyacı vardı. Adını Marvel çizgi roman tarihinin en ünlü hikayelerinden birinden alan Secret Invasion dizisi Disney+ üzerinden yayımlanmaya başladı. Samuel Leroy Jackson, Ben Mendelsohn ve Olivia Colman gibi yüksek kalibreli oyuncularla bezeli Secret Invasion, Loki dizisini bile gölgede bile bırakabilecek bir yapım olarak görülüyordu.
2023 yılının yazında çıkan Secret Invasion silindi gitti. Kalitesi vasatın altında olan Secret Invasion’ı ne kimse izledi ne de kimse onun muhabbetini yaptı. Yapay zekayla oluşturulan jenerik de dahil birçok tartışmalı karara imza atan Secret Invasion, son bölümüyle alay konusu oldu. Moon Knight gibi diziler WandaVision gibi çok tutulmasa da en azından hayranları ekranda tutabiliyordu. Secret Invasion bunu başaramadı.
Marvel’ın başarısızlığının arkasındaki sebepler
Secret Invasion neden bu kadar kötüydü? Quantumania neden başarısız oldu? She-Hulk neden en sevilmeyen Marvel karakterlerinden birisi haline geldi? Marvel’ın başarısızlığının arkasında birçok sebep var. Film severlerin süper kahraman filmlerinden sıkılması, Marvel hikâyelerinin uzadıkça düşen kalitesi, vasatın altındaki birçok yapım ve bazı hayranların bazı oyunculardan haz etmemesi bu sebeplerden sadece birkaçı.
Hollywood ve özellikle Marvel ile ilgili gündeme gelen bir diğer sorun, Marvel çalışanlarının çoğunun ve özellikle de özel efekt sanatçılarının aşırı çalıştırılması. Marvel filmlerinde aslında ağır kaldıran, oyuncular veya yönetmenler değil özel efekt şirketleri. Örneğin görsel efekt şirketi Industrial Light & Magic, Avengers Infinity War’daki 2.700’den fazla sahnenin sadece 80’inde görsel efekt kullanılmadı diyor. Yani iki buçuk saatlik filmin görsel efekt kullanılmayan kısmı sadece %3. İşin çoğunu yapan ama çoğu zaman esamesi bile okunmayan görsel efekt sanatçıları ağustos ayında sendikalaşmaya karar verdi.
Loki mi Sylvie mi?
İlk sezonunu iki yıldan fazla bir süre önce sona eren Loki, ağustosta geri döndü. İnternet üzerinden yayın yapan platformlardaki devam yapımlarının başarılı olduğu bir gerçek. Dolayısıyla Loki’nin ikinci sezonu Marvel’a iyi geldi. Sezon başarılı oldu ve diziyi izleyenlerin çoğu, zaten sevdikleri Loki’yi bir daha görmekten keyif aldı. Loki’nin önüne geçen Sylvie karakteri dışında çok da eleştirilmeyen Loki, Quantumania ve Secret Invasion gibi yapımların ertesinde Marvel’ı utandırmayan ilk yapım oldu.
Çok da harika olmayan devam
Loki ile beliren ışık The Marvels filminin ilk fragmanının Nisan ayında yayımlanmasıyla söndü. 2019 yılında çıkan Captain Marvel filminin devamı olan filmde Yüzbaşı Marvel karakterinin başrolü oynaması bekleniyordu. Fakat Marvel, bir sebepten başrolü Bayan Marvel ve Monica Rambeau arasında paylaştırdı. The Marvels, Marvel tarihinin belki de gösterime girmeden kaybeden ilk filmi oldu. Yönetmenin alışılmışın dışında açıklamaları ve izlenmeyeceği ile ilgili öngörüler arasında vizyona giren film gişede çakıldı. Eleştirmenler The Marvels filmini bu zamana kadar çıkan en kötü Marvel filmi ilan etti.
Peki Marvel için gelecekte ne var?
The Marvels bombasının ardından toparlanmaya zaman bulamayan Marvel, bu kez Kang rolünü oynayan Jonathan Majors’ın suçlu bulunmasıyla bir darbe daha aldı. Marvel, mart ayında tutuklanan Majors ile ilgili aylarca açıklama yapmamıştı. Ancak Majors’ın suçlu bulunmasından sadece saatler sonra aktörle yollar ayrıldı. Resmî adı Avengers Kang Hanedanlığı olan gelecek Avengers filminin adı bile artık “Yenilmezler 5” olarak anılıyor.
Geride bıraktığımız yıldan kalan enkaz daha yerden kaldırılmadan Marvel’da değişim söylentileri ortaya çıktı. Örneğin, eski Yenilmezler kadrosuyla bir devam filminin yapılabileceği söylentileri kasım ayında yayıldı. Marvel film stüdyolarının üzerinde çalıştığı her bir film ertelendi. Şu an Marvel’ın 2024 takviminde sadece Deadpool 3 var. Bir yıllık bir boşluk şirkete durumunu değerlendirmek, yeniden başlamak ve geri dönmek için gereken zamanı verebilir.
Marvel, gittikçe düşen kârını yükseltmeyi ve hayranlarının beğenisini geri kazanmayı umuyorsa Deadpool 3’ün 2024’ün mucize filmi olması gerekiyor. Ayrıca önümüzdeki yıl Disney+’ta yayımlanacak olan Echo ve Agatha: Darkhold Diaries’in beğenilmesi lazım. Aksi takdirde Marvel’ın tahtı ciddi derecede sarsılacak. Marvel’ın geleceği, şirketin iplerini elinde tutan Disney’ye de bağlı. Disney CEO’su Bob Iger, gelecek yapımlarda nicelik değil niteliğe önem verilmesinin gerekliliğinin altını çizmişti. Bu yüzden 2024 ve ötesinde iyi olmasalar da en azından daha az sayıda Marvel yapımını ekranlarda göreceğiz gibi…
