Mizahın yaşayan efsanesi Mel Brooks, 99. yaş gününe günler kala, sinema tarihine damga vuran 10 komedi filmiyle hatırlanıyor. Aralarında “Young Frankenstein”dan “Spaceballs”a uzanan bu listedeki yapımlar, sinema tarihinin en eğlenceli klasiklerinden sayılıyor.
Detaylar haberimizde…
Mel Brooks: Bir Mizah Dehasının 99 Yılı
Amerikalı yönetmen, senarist, yapımcı, oyuncu ve komedyen Mel Brooks, 28 Haziran 2025 itibariyle 99 yaşına girmeye hazırlanıyor. Gerçek adı Melvin James Kaminsky olan Brooks, kariyerine 1950’li yıllarda televizyon yazarlığıyla başladı; absürt mizahı, parodi anlayışı ve hiciv yeteneğiyle sinema tarihine damga vurdu. “The Producers”, “Blazing Saddles” ve “Young Frankenstein” gibi filmleriyle yalnızca güldürmekle kalmadı, komedi sinemasının kurallarını yeniden yazdı.
“Spaceballs”ın devam filminin yolda olduğunun duyurulmasının ardından, usta ismin kariyerine ve unutulmaz yapımlarına dair hazırlanan retrospektifte Brooks’un sinema tarihine kazınan en iyi 10 filmi sıralanıyor. Broadway’den Hollywood’a uzanan bu yaratıcı yolculuk, mizahın evrensel gücünü bir kez daha gözler önüne seriyor.
10. History of the World: Part I (1981)
Brooks bu filmde Taş Devri’nden Fransız Devrimi’ne uzanan tarihsel skeçlerle seyirciyi güldürmeyi hedefliyor. “Kral olmak güzel şey” repliği akıllarda kalırken, mizah anlayışı zaman zaman yerini aşırıya kaçan şakalara bırakıyor. Özellikle Engizisyon dönemine dair müzikal sahne, sınırları zorlayan türden.
9. The Twelve Chairs (1970)
1927 Sovyetler Birliği’nde geçen bu filmde, kayıp bir mücevher dolu sandalyenin peşindeki üç karakterin hikâyesi anlatılıyor. Rus klasiklerinden uyarlanan yapım, Brooks’un diğer eserlerine göre daha ağır tempolu. Ron Moody ve Dom DeLuise’in performansları filmi canlandırsa da, Frank Langella’nın uyumsuzluğu dikkat çekiyor.
8. Robin Hood: Men in Tights (1993)
Kevin Costner’ın “Robin Hood” yorumuna mizahi bir cevap niteliğinde olan bu filmde, Cary Elwes başrolde. Dave Chappelle’in sinema kariyerine başladığı filmde, Brooks klasik esprileriyle sahneyi domine ediyor. “Baba” filmine yapılan göndermeler ise şaşırtıcı ve eğlenceli.
7. Life Stinks (1991)
Zengin bir iş insanının sokakta bir ay geçirme iddiasını konu alan bu film, sosyal eleştiriyle harmanlanan bir komedi. Gişede başarıya ulaşamasa da, Brooks’un içten performansı ve “mahalleyi kaybettik” esprisiyle hafızalara kazınıyor.
6. Silent Movie (1976)
Tamamen sessiz bir film çekmeye çalışan bir yönetmenin hikâyesini anlatan bu eser, deneysel yapısıyla öne çıkıyor. Diyalog yerine altyazıların ve müziklerin kullanıldığı filmde, Anne Bancroft ile yapılan tango sahnesi izleyiciyi büyülüyor.
5. Spaceballs (1987)
Star Wars”un parodisi olarak çıkan bu film, geç gelen bir yanıt olsa da zamanla kendi kült kitlesini oluşturdu. “Dark Helmet”, “Dot Matrix” ve “Yogurt” gibi karakter isimleri, absürt mizahın en net örnekleri arasında. John Candy ve Bill Pullman gibi isimlerin rol aldığı yapım, hâlâ izleyiciyi güldürmeyi başarıyor. Üstelik bu kült filmin devamı da yolda!
4. High Anxiety (1977)
Brooks’un Alfred Hitchcock’a saygı duruşu niteliğindeki bu filmde, psikiyatrik bir kurumun başkanı olan karakteri oynuyor. “Sapık” filmine yapılan duş sahnesi göndermesi ve kamera ile dalga geçilen sekanslar, yönetmenin metamizah yeteneğini sergiliyor.
3. Blazing Saddles (1974)
Western türünü tiye alan bu film, politik doğruculuğun henüz gündemde olmadığı bir dönemde cesur esprileriyle öne çıktı. Cleavon Little’ın siyahi şerif rolü, Madeline Kahn’ın Dietrich taklidi ve efsanevi “gaz sahnesi” filme kült statüsü kazandırdı.
2. The Producers (1967)
Broadway’de başarısız olması garanti bir Nazi müzikali yazarak köşeyi dönmeye çalışan iki karakterin hikâyesi, Mel Brooks’un ilk yönetmenlik denemesi. “Hitler için Bahar” adlı müzikal ile Brooks, mizahın sınırlarını zorladı ama büyük başarı kazandı.
1. Young Frankenstein (1974)
Listenin zirvesinde, Universal klasiklerine saygı duruşunda bulunan “Young Frankenstein” yer alıyor. Gene Wilder’ın performansı, Peter Boyle’un “Puttin’ on the Ritz” sahnesi, “Abby Normal” beyin şakası ve Gene Hackman’ın kör keşiş karakteriyle film, hem komik hem duygusal. Mükemmel bir kara-beyaz mizah klasiği.
Sonuç: Mizahın Evrensel Dili Mel Brooks’un Perdesinde Yaşıyor
Mel Brooks, yalnızca güldürmeyi değil düşündürmeyi de başaran bir sanatçı. 99 yaşında hâlâ üretken olan bu usta isim, hem geçmişe saygı duruşunda bulunan hem de sinema dilini yeniden yorumlayan eserler verdi. “Spaceballs 2”nin duyurulması da, bu efsanenin henüz sahneden inmediğinin bir göstergesi.
Kaynakça:
- The Guardian. (2025, Haziran 25). Mel Brooks turns 99: the comedy icon’s best films – ranked!. Erişim: https://www.theguardian.com
- IMDb. (2025). Mel Brooks Filmography. https://www.imdb.com/name/nm0000316/
- Ebert, R. (1974). Review: Young Frankenstein. https://www.rogerebert.com
Derleyen: Eda Azap Öztemel
