- Intuitive tarafından yaratılan cerrahi sistem Da Vinci, dört cerrahi kolu olan 2 metrelik bir robot.
- Cerrahi robot, diğer minimal invaziv cerrahi tekniklerinden farklı olarak 3 boyutlu görüntü elde etmenizi sağlıyor.
Robotik kollar, küçük bir kesi ile ameliyat sahasına “pipetler” yerleştirebiliyor. Bu pipetler aracılığıyla hastaya girip çıkabilen bir kamerayı ve küçük aletleri taşıyor. Cerrah, bir konsol yardımıyla robotun ameliyat sahasında hareketini gerçekleştiriyor. Kollar, cerrahın hareketini aktarırken geleneksel laparoskopik cerrahide olmayan bir durum olan bilek kontrolünü de sağlıyor.
Robotun ameliyatı tek başına yaptığı yanılgısına kapılmamak gerek. Robot, cerrahın kullandığı bir araç olarak ameliyatlara yardım etmekte. Baş cerrah, kolları konsol ile kontrol ederken başka bir tıp uzmanı, hasta için aletlerin kurulması, yerleştirilmesi ve çıkarılmasında başucu asistanı olarak görev yapıyor. “Payetlerden” birine yerleştirilen kamera, cerrahın konsoldan bakarken sol ve sağ görüşe sahip olmasını sağlayarak net bir 3D görüntü elde edilmesini sağlıyor.
Da Vinci’nin 2000 yılında FDA tarafından onaylanmasından bu yana, geleneksel olarak diğer teknikler kullanılarak yapılan tıbbi prosedürlerde cerrahi robotun sıradan bir işlem olarak kabul edilmesi konusunda şüphe dalgaları oluştu. Bütün incelemelere rağmen robotik cerrahinin kullanımı son yıllarda hızla arttı. Journal of the American Medical Association’da 2020 yılında yapılan bir araştırma, “robotik cerrahi kullanımının 2012’de %1,8’den, 2018’de %15,1’e çıktığı” sonucuna vardı. Bazı prosedürlerde, özellikle ürolojik ve jinekolojik ameliyatlarda, bu büyüme daha da artmakta.
Cerrahi alanındaki tek değişiklik robotlar değil. Tıp eğitimi de hızla gelişiyor. Yeni nesil cerrahlar kendilerinden öncekilerden çok farklı şekillerde öğreniyorlar.
Şu anda cerrahi robotun kullanımına yönelik tek bir standartlaştırılmış müfredat bulunmamasına rağmen öğrenciler genellikle simülatörler üzerinde pratik yapıyor. Yaklaşık 10 vakada başucu yardımcısı olarak çalışıyor ve ardından ilgili cerrahın yardımıyla konsol üzerinde çalışmaya geçiyorlar.
Robotik cerrahinin kendisi de ilerlemeye devam edecek. Orijinal Intuitive patentlerinden bazılarının yakın zamanda sona ermesiyle, Intuitive’in Da Vinci’sinin ötesinde yeni cerrahi robotlar yakında piyasaya çıkacak. Derleyen: Damla Şayan
